Er is een mogelijkheid om je huis te verkopen en het vervolgens te huren of het permanent woonrecht te kopen.

Je huis is je spaarpot. Tenminste, als er nog maar weinig hypotheek op rust. Maar zolang je in die spaarpot blijft wonen, heb je niets aan de inhoud. Dus wat te doen als je dat geld wilt aanspreken om bijvoorbeeld eerder te kunnen stoppen met werken of er financieel iets warmer bij te zitten na je pensionering? Je huis verkopen en een goedkoper huis terugkopen of huren, luidt dan meestal het advies. "Maar ik wil zo graag in dit huis blijven wonen", mailt Bert Peelen ons. Een hypotheek afsluiten, zullen veel mensen zeggen. Maar sinds kort er is nog een mogelijkheid: je huis verkopen en het vervolgens huren of het permanent woonrecht kopen.

De belangrijkste voorwaarde van deze constructie ligt eigenlijk voor de hand: er moet sprake zijn van overwaarde van het huis en van een geheel of voor een groot deel afgeloste hypotheekschuld. Heb je bijvoorbeeld nog meer dan 50% resthypotheek van de geschatte vrije verkoopwaarde, dan is deze constructie waarschijnlijk niet zo interessant. Dan moet je het geld immers grotendeels in de aflossing van de hypotheek steken en van een appeltje voor de dorst is dan geen sprake meer.

OrganisatiesEr zijn twee organisaties die het huur- of kooprecht van je eigen woning aanbieden: Amvest Homefree en Torenstad Verzilverd Wonen. Amvest Homefree biedt uitsluitend de huurmogelijkheid aan: na de verkoop van je huis huur je je eigen huis terug. Bij Torenstad Verzilverd Wonen is huren wel een optie, maar deze organisatie richt zich voornamelijk op de woonrechtvariant: na verkoop van je huis koop je het recht om er zolang in te blijven wonen als je wilt of kunt. In beide gevallen krijg je niet de volledige waarde van je huis in handen, maar een bepaald percentage en komt het onderhoud van de woning voortaan voor rekening van de nieuwe eigenaar.

Amvest Homefree richt zich in het algemeen op woningen met een waarde tussen de €200.000 en €500.000. "Amvest wil woningen aan de portefeuille toevoegen die niet onder het regime van de huurprijzenwet woonruimte vallen; daar gelden een aantal regels voor die niet past bij dit product", verklaart Pieter Rigter, portefeuillemanager van Amvest en verantwoordelijk voor het Homefree-project. "Woningen boven de €500.000 zijn minder courant. Als de bewoners het huurcontract opzeggen, willen wij de woning weer gemakkelijk kunnen verhuren of verkopen."

Stel je hebt een woning met een verkoopwaarde op de vrije markt van €300.000. Van die waarde kun je tussen de 75% en 90% in handen krijgen. Hoe hoger het percentage is waarvoor je kiest, hoe hoger de huur wordt. Het gaat hierbij om een reële huurprijs, die jaarlijks gewoon meestijgt met de inflatie, een stevige huur dus. Kies je voor 85%, in dit geval €255.000, dan bedraagt de huur €1249 per maand. Bij 90% (€270.000) wordt de maandelijkse huur €1434. "Bij uitbetalingen tot 85% kun je de huur gewoon per maand opzeggen. Vanaf 85% geldt een huurcontracttermijn van minimaal één jaar. Daarna is de huur per maand opzegbaar", aldus Pieter Rigter.

Amvest werkt voor dit project samen met Meeùs, dat naast assurantiën en makelaardij ook een beheerspoot heeft, Meeùs Vastgoedmanagement, die voor het onderhoud van de woningen zorgt. Het product wordt aangeboden in regio's waar de portefeuille van Amvest al sterk geconcentreerd is: de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Gelderland en Noord-Brabant en de steden Almere, Lelystad, Dronten, Zeewolde, Groningen, Zwolle en Deventer. Andere gebieden worden vooralsnog uitgesloten van deelname. Makelaars van Meeùs verzorgen de taxatie van de woning voor de offerte. Gaat iemand daadwerkelijk in zee met Amvest Homefree, dan kan de woningeigenaar voor de definitieve taxatie kiezen uit een lijst makelaars die zijn aangesloten bij de NVM, de Nederlandse Vereniging van Makelaars.

Torenstad Verzilverd Wonen werkt samen met regionale woningcorporaties, die het beheer van de woning voor hun rekening nemen. Op dit moment bestrijken ze de stedendriehoek Apeldoorn, Deventer, Zutphen, grote delen van Friesland, Arnhem en wijde omgeving, de Achterhoek, grote delen van Twente, de Gooi- en Vechtstreek, het gebied rond Zwolle, Steenwijk, Meppel en Raalte, Eindhoven en omgeving en Ede, Wageningen en omstreken.

Bij de woonrechtvariant, zoals Torenstad Verzilverd Wonen merendeels aanbiedt, betaal je geen huur. Je verkoopt je huis via Torenstad aan een woningcorporatie en koopt dan het recht levenslang in de woning te mogen blijven wonen. Waar Amvest Homefree geen leeftijdsgrens heeft, kent Torenstad Verzilverd Wonen die wel: 55-plus. De leeftijd van de eigenaren bepaalt samen met de marktwaarde van het huis het percentage van de koopsom dat je in handen krijgt.

"Hoe hoger de levensverwachting is, hoe minder geld je direct in handen krijgt", verklaart Joke de Bie-Hulzebosch, initiatiefneemster en directeur van Torenstad Verzilverd Wonen. Het percentage kun je in één keer ontvangen of in jaarlijkse termijnen. Het aantal termijnen waarin het bedrag wordt uitgekeerd, bepalen de mensen zelf, met hun levensverwachting als uitgangspunt.

Een voorbeeld: een echtpaar van 70 jaar heeft een woning van €225.000. Kiezen ze voor een bedrag ineens, dan krijgen ze €102.375 in handen. Kiezen ze voor betaling in vijftien termijnen, dan bedraagt de koopsom €121.950 en krijgen ze vijftien keer jaarlijks €10.488 betaald.

Het woonrecht geldt in beide gevallen levenslang (tot het overlijden van de laatste van de partners), dat staat los van eventuele termijnen. Overlijden ze eerder, dan wordt aan de nabestaanden het restant uitgekeerd. Is het echtpaar 60 jaar, dan krijgt het minder geld in handen, is het 75 jaar, dan krijgt het meer.

Joke de Bie ziet Torenstad Verzilverd Wonen als een sociaal woonproduct. Daarom is er voor samenwerking met woningcorporaties gekozen. En daarom ook wordt er gewerkt met een maximale aankoopsom. Dat maximum is ook weer afhankelijk van de leeftijd van de mensen. "In echt heel dure woningen, bijvoorbeeld boven de € 600.000, zijn wij niet geïnteresseerd, want die zijn voor woningcorporaties niet interessant. Die willen die huizen meestal als huurobject houden."

Volgens haar is dit product vooral interessant voor mensen die weinig contanten hebben, maar wel een eigen huis. "Het inkomen is verminderd omdat men niet meer in het arbeidsproces zit of omdat de partner is weggevallen. Of men heeft behoefte aan financiële middelen om zorg of dienstverlening thuis te kunnen kopen. Zo zijn er tal van redenen waarom mensen meedoen", aldus Joke de Bie.

Vastgoedonderneming Amvest vindt dat haar Homefree-project gewoon hoort bij het ruime woningaanbod dat ze al heeft. "Wij zien dit niet als een massaproduct en verwachten geen duizenden woningen per jaar. Dit is een mogelijkheid om kwalitatief goede woningen toe te voegen aan onze portefeuille", aldus Pieter Rigter.

Voordelen:
Je kunt in je eigen huis blijven wonen

Je hebt direct geld tot je beschikking

Je betaalt geen eigenwoningforfait meer

Je betaalt alleen nog maar het gebruikersdeel van de onroerendezaakbelasting

Je hebt geen onderhoud meer

Je hebt geen hypotheeklasten meer

De opstalverzekering is voor rekening van de nieuwe eigenaar

Je loopt geen risico over een eventuele waardevermindering van je huis

Nadelen:
Je krijgt niet de volledige opbrengst van het huis in handen, maar slechts een percentage

Je profiteert niet meer van een eventuele waardestijging van het huis

Bij huurrecht moet je huur betalen die jaarlijks met de inflatie stijgt

Bij woonrecht heb je extra verlies wanneer je door overlijden of ziekte de woning voortijdig moet verlaten

Voor de erfgenamen is er sprake van financieel nadeel

Je moet over het ontvangen geld en de waarde van het woonrecht vermogensrendementsheffing betalen

Een andere, al veel meer ingeburgerde mogelijkheid om je huis op te eten terwijl je er gewoon in blijft wonen, is het afsluiten van een hypotheek. Veel oudere mensen hebben de hypotheek van hun huis inmiddels geheel of gedeeltelijk afgelost. Bovendien is er vaak sprake van overwaarde. Door nu weer een hypotheek af te sluiten, krijg je kapitaal in handen waarmee je allerlei leuke dingen kunt doen. Houd er echter rekening mee dat de rente van deze hypotheek niet aftrekbaar is van de belastingen, omdat je het geld niet gebruikt voor de verbouwing van het huis of voor het verfraaien van de tuin.