Planten hebben stress
Omdat het klimaat verandert, hebben onze planten te kampen met stress. Soms krijgen ze te veel zon - hoewel dat deze zomer geen probleem geweest zal zijn. Soms hebben ze te veel water - dat is meer iets voor de laatste maanden.
Maar planten zijn geen passieve wezens die zomaar ondergaan wat de natuur hen oplegt. Net als dieren beschikken ze over systemen om op stress te reageren.
Filip Rolland van de Leuvense tak aan het Vlaams Instituut voor Biotechnologie ontrafelt met een aantal collega's in het wetenschappelijke topvakblad Nature een heel genetisch arsenaal dat planten inzetten om stress te bestrijden. De plant gaat meteen in het defensief als ze met ongunstige leefomstandigheden geconfronteerd wordt: ze sluit zich gedeeltelijk af van de buitenwereld en gaat op haar reserves teren. Dat is niet echt gunstig voor haar groei, maar het is wel goed voor haar overleving.
Het systeem wordt aangestuurd door kinasen: boodschappers die reageren op energietekort als gevolg van, bijvoorbeeld, wateroverlast of een gebrek aan licht. Ze mobiliseren een batterij genen die energie gaan puren uit de reserves, en die de aanmaak van nieuwe energie afremmen.
Het kunstmatig opdrijven van de concentratie van deze kinasen in een plant verhoogt de reacties op stress.
Interessant is dat ook mensen (en andere zoogdieren) over dezelfde kinasen beschikken, zodat de resultaten nuttig kunnen zijn in het begrijpen van wat er in ons lichaam gebeurt als we, bijvoorbeeld, kanker of suikerziekte krijgen.