Chinese artsen hebben bij makaken een medicijn beproefd dat de longziekte Sars zowel kan voorkomen als genezen. Het betreft de eerste succesvolle toepassing bij primaten van een revolutionaire techniek, RNA-interferentie.

In 1998 werd ontdekt dat je met kleine fragmenten RNA (het chemische broertje van DNA) elk gewenst gen kunt blokkeren als je ervoor zorgt dat de volgorde van de bouwstenen in het fragment overeenkomen met een stukje van dat gen. Dat luistert nauw. Klopt de lettervolgorde niet helemaal, dan zou je er per ongeluk andere, vitale genen mee kunnen uitschakelen.

In de reageerbuis werkt de techniek geweldig, wat de hoop deed groeien dat met RNA-interferentie belangrijke genen van allerhande ziektekiemen lamgelegd kunnen worden. Veel virussen maken je ziek door de activiteit van slechts een paar genen. Schakel die dan uit, was de gedachte. Maar helaas blijkt iedere keer weer dat een organisme ingewikkelder in elkaar steekt dan een reageerbuis.

De Chinezen melden nu in een online publicatie van Nature medicine dat een combinatie van twee stukjes RNA makaken beschermt tegen infectie met het Sarsvirus, of de ziekte na infectie sterk onderdrukt. Hoopgevend nieuws, want veel wapens zijn er nog niet tegen deze dodelijke longziekte, die in het voorjaar van 2003 in Azië de kop opstak en zich aanvankelijk snel dreigde te verspreiden. Wel meldden Rotterdamse onderzoekers begin 2004 dat een bestaand medicijn tegen hepatitis-C enigszins preventief werkt bij Sars.

De nu geteste RNA-fragmenten maken korte metten met een makakenvariant van Sars die erg lijkt op de vorm die de mens treft. De symptomen –hoge koorts en ernstige longschade– zijn vergelijkbaar.

De onderdrukking van de symptomen bij de behandelde apen was opmerkelijk. Maar bij alle succes waarschuwen de Chinezen: we behandelden makaken, geen mensen.