Alle onderdelen van de BLAST-telescoop die onlangs een ballonvlucht van Zweden naar Canada maakte, zijn door helikopers opgehaald. Er waren tien helikoptervluchten voor nodig om alle onderdelen van de loodzware satelliet op te halen, zo meldt het Canadese CBC News. De telescoop heeft onderzoek verricht naar de formatie en evolutie van sterren.

De liefst 2700 kg zware BLAST-telescoop werd op 12 juni vanaf de Zweedse basis Esrange gelanceerd met behulp van de grootste heliumballon waarover de NASA beschikt. De pompoenvorige ballon heeft een diameter van 140 meter, een hoogte van 120 meter en een inhoud van 1,2 miljoen kubieke meter.

De NASA had een sterke voorkeur voor de Zweedse basis vanwege de verwachte windrichting op grote hoogte, het hoge aandeel zonne-uren op deze noorderbreedte tijdens de zomer en de faciliteiten op de basis, zoals voldoende ruimte.

De flinterdunne ballon bracht de telescoop naar een hoogte van 38 tot 40 km, waar krachtige windstromen de telescoop naar Noord-Amerika brachten. Daar landde de wetenschappelijke lading op 16 juni op Victoria Island in het noorden van Canada.

Na de landing van BLAST met behulp van een landingsparachute, konden de betrokkenen niet direct op hun doel afstevenen. De telescoop werd namelijk snel omringd door nieuwsgierige noordpoolbewoners.

“De geheimen over het ontstaan van ons universum werden beschermd door kariboes en ijsberen. Mogelijk moeten onze wetenschappers geweren meenemen,” aldus John Kageorge van AMEC Dynamic Structures die de telescoop heeft ontworpen.

Ondanks deze onverwachte belangstelling kon de telescoop in delen toch geheel worden opgehaald. De data die twee computers aan boord van BLAST hadden verzameld, werd nog voor het vervoer gekopieerd om eventueel verlies tijdens het transport te voorkomen.

De NASA zal waarschijnlijk een vrachtvliegtuig inzetten om de lading, die 290 km verderop naar Cambridge Bay werd overgevlogen, in zijn geheel op te halen.

BLAST (Balloon-borne Large Aperture Submillimetre Telescope) heeft tijdens zijn vlucht metingen verricht die inzicht moeten verschaffen over de meeste elementaire, kosmologische vragen, zoals hoe de formatie en evolutie van sterren, sterrenhopen en melkwegstelsels verloopt.

De telescoop maakte gebruik van bolometrische reeksen om zeer verfijnde beelden te maken op drie submillimeter golflengtes, een techniek die later ook gebruikt zal worden tijdens de missie van de ESA-telescoop Herschel, die in 2007 gelanceerd zal worden.