Een clowns-act helpt om in het reine te komen met de drama's in je leven.

Clowns maken mensen aan het lachen, maar volgens clown Roelant de Vletter kun je door een clownsact op te voeren ook in het reine komen met de 'drama's' uit je leven.

De Vletter (56) kwam zijn midlife crisis te boven door als clown op te treden. ,,Twaalf jaar geleden liep mijn relatie stuk en ging het slecht op mijn werk,” vertelt de clown. ,,Ik was leraar op een Vrije School. Dat is een school waar kinderen van de kleuterklas tot het voortgezet onderwijs zitten. Je probeert daar alles uit een kind te krijgen wat er in zit. Hetzelfde doe ik nu tijdens clownscursussen voor volwassenen.”

De Vletter kwam op het idee om clown te worden toen hij het boek ’Over de redding van de ziel’ van de bekende antroposoof Bernard Lievegoed las. ,,Hij schrijft: Maak van je eigen sores wereldsores, doe iets creatiefs met je problemen, misschien help je daar anderen mee die vergelijkbare dingen meemaken.” Als vanzelf bedacht De Vletter dat hij een clowns-act moest gaan doen. ,,Het klinkt misschien vreemd, ik had nooit eerder bedacht om clown te worden.” Maar hij is blij met de originele ingeving. ,,Nu verdien ik er mijn brood mee.”

De Vletter begon met zijn act op een conferentie over Lievegoeds boek. Hij vroeg de organisatie of hij daar zijn act mocht uitproberen. ,,Dat risico wilden ze wel nemen.” Hij zette een rode neus op en trok een gekleurde clowns-jas aan en oefende twee maanden lang. ,,Mijn publiek moest erg lachen en was ontroerd”, herinnert hij zich zijn eerste optreden.

Iemand vroeg hem of hij dit ook elders wilde doen. En voor hij het wist trad hij tachtig keer op. Toen ruilde hij, om meer tijd te hebben, zijn baan op de Vrije School in voor een parttime baan als begeleider van ex-drugsverslaafden in de tuin van opvanghuis Arta. Ook besloot hij geld voor zijn optredens te vragen. Omdat hij leraar was geweest, suggereerde iemand al snel dat hij clownscursussen kon geven. ,,Uiteindelijk kreeg ik het er zo druk mee dat ik bij Arta stopte.”

Net als de ex-drugsverslaafden van Arta willen zijn cursisten via een clowns-act hun leven weer op de rails zetten. ,,Sommige mensen die clown spelen voelen zich geremd en willen wat vrijer in hun leven staan of op een andere manier met emoties omgaan.” Zijn assistent en partner Madeleine Wulff is hier een goed voorbeeld van. Vorig jaar stortte de musicus in. ,,Ik was net gescheiden en fysiek zo verzwakt dat ik niet kon werken”, vertelt Wulff. ,,Mijn moeder was toen net overleden. Twee jaar daarvoor was mijn zoon Thijs gestorven. Ik stond echt op een nulpunt.”

Wulff besloot mee te doen aan de cursus ’maak van je down een clown’. Eind mei beeldde ze samen met de andere twaalf clowns die de cursus volgen haar ’down’ uit voor familie en vrienden in theater Ribeau in Amsterdam.

Rode broek, geel jasje, met dikke buik door een zwarte doek verhuld verscheen ze op het podium en verzuchtte: ,,Thijs”. Daarna maakte de buik plaats voor een harpje met er aan bungelend een peutermutsje. Zichzelf begeleidend op de harp zong ze : ,,Ik zag in zijn ogen het licht en de liefde van ons paradijs.” Het mutsje werd de pet van haar 12-jarige zoon, die aan een ongeneeslijke ziekte overleed. Nadat ze nogmaals het lied zong, viel eerst de pet en vervolgens de harp op de grond. Wulff legde haar oor bij de harp te luisteren, pakte de pet op en drukte deze tegen haar borst aan. Daarna legde ze een paarse doek over de harp en de pet daar op. Een engel verscheen en de musicus zong voor de laatste keer het lied op een grotere harp die onder het paarse kleed verstopt lag.

Sinds eind vorig jaar wonen Wulff en De Vletter samen in een woonboerderij in het landelijke Kamperveen. Voorheen werd De Vletter tijdens zijn cursussen ondersteund door verschillende vrijwilligers, meestal enthousiaste cursisten. Nu neemt Wulff meestal deze taak op zich. Ze heeft ook een nieuw thema gevonden: ’clownen in een hospies (sterfhuis)’. Door haar jarenlange ervaring met een ziek kind, weet Wulff dat plezier maken in zo'n situatie belangrijk is. ,,We maakten van elke dag een feest. Daarom leek het me eerst ook leuk om cliniclown te worden, maar wat ik nu doe is veelzijdiger.”

Naast clownscursussen gericht op thema's als de dood of emoties geeft De Vletter opleidingen voor bijvoorbeeld verzorgers van dementerenden en vanaf september dus voor de naasten van mensen die op sterven liggen in een hospies.

Hij gaat ook geregeld met een groep clowns de straat op, zodat de cursisten te weten komen of ze hun doelgroep vooral onder bijvoorbeeld ouderen of kinderen moeten zoeken. ,,Als we dan in Kampen of Amsterdam de winkelstraat in lopen is het alsof de zon gaat schijnen. Mensen gluren door de ramen en winkeljuffrouwen lachen en zwaaien. Het geeft een kick om mensen blij te maken.”